İran'da Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin helikopter kazasında ölmesi üzerine 28 Haziran'da yapılacak cumhurbaşkanı seçimi için adaylığını açıklayan ilk isim, eski Sağlık Bakanı Mesud Pezeşkiyan oldu.
Reformist kanadın önde gelen isimlerinden olan Tebriz milletvekilinin adaylığı daha önce, Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından veto edilmişti.
İran'ın yarı resmi Fars Haber Ajansı'na göre, 14. dönem cumhurbaşkanı seçimine adaylığa hazır olduğunu belirtti.
Pezeşkiyan, "İran'la ilgili ulusal ve uluslararası düzeyde halkın sandıklara küstüğü yönünde bir izlenim var. Benim seçimlere katılma amacım, halkın sandıklara katılımını artırmak" dedi.
2021'DE VETO EDİLMİŞTİ
Eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi döneminde sağlık bakanı olarak görev yapan Pezeşkiyan'ın, 2021'deki cumhurbaşkanı seçiminde Reisi'ye karşı aday olma talebi Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından veto edilmişti.
MUHAFAZAKÂR KANATTAN DA CELİLİ ADAYLIĞINI AÇIKLADI
Öte yandan, muhafazakar kanadın önde gelen isimlerinden eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Said Celili de, adaylık başvurusunda bulunacağını duyurdu. Celili'nin ofisi, muhafazakar siyasetçinin cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olacağını açıkladı.
ESKİ NÜKLEER BAŞMÜZAKERECİ
Celili, halihazırda İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'ndeki temsilcisi ve Meclis ile Anayasayı Koruyucular Konseyi arasındaki anlaşmazlıkları çözen anayasal bir kurum olan Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyinin üyesi olarak görev yapıyor.
REİSİ LEHİNE ÇEKİLMİŞTİ
Eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad döneminde 2007-2013 arasında Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreterliği görevinde bulunan Celili, aynı dönemde İran'ın nükleer görüşmelerinde Başmüzakereci görevini yürütmüştü. Muhafazakar çizgisiyle tanınan Celili, 2021'deki seçimlerde aday olmuş daha sonra İbrahim Reisi lehine adaylıktan çekilmişti.
SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Reisi'nin 19 Mayıs'taki helikopter kazasında ölmesinden sonra İran Anayasası'na göre, dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in onayıyla Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Muhbir vekaleten cumhurbaşkanlığı görevini üstlenmişti.
İran Anayasası'na göre, mevcut cumhurbaşkanının görev başında ölmesi durumunda yeni cumhurbaşkanının en fazla 50 gün içinde seçilmesi amacıyla Meclis Başkanı, Yargı Erki Başkanı ve Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı'ndan oluşan kurulun gerekli düzenlemeleri yapması gerekiyor.
Bu doğrultuda yasama, yürütme ve yargı başkanları arasında 20 Mayıs'ta yapılan olağanüstü görüşmede cumhurbaşkanı seçiminin 28 Haziran’da gerçekleştirilmesi kararı alınmıştı.
Seçimlerde aday olmak isteyenler 30 Mayıs'ta başlamak üzere 5 gün süreyle İçişleri Bakanlığına adaylık başvurusunda bulunacak. İran’da cumhurbaşkanları, Anayasayı Koruyucular Konseyinin onayladığı adaylar arasından halk tarafından seçiliyor.
