Osmanlı ve Türkiye Ermeni tiyatro tarihi üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan araştırmacı ve yazar Nesim Ovadya İzrail, “Tanzimat, İstibdat ve Meşrutiyet Tiyatrosunda Mardiros Mınakyan – Türk Devlet Tiyatrosu Darülbedayi” adlı yeni kitabıyla okurla buluştu.
İzrail, eserinde Osmanlı’dan Cumhuriyet’e uzanan tiyatro tarihini Mardiros Mınakyan’ın izinde ele alıyor.
OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E TİYATRO YOLCULUĞU
Nesim Ovadya İzrail’in yeni kitabı, Osmanlı İmparatorluğu’nda tiyatronun Batılı biçimlerle sahnelenmeye başladığı 1850’li yıllardan Cumhuriyet dönemine kadar uzanan süreci ele alıyor.
Bu dönemde tiyatro sanatının öncülerinden biri olan Ermeni oyuncu ve yönetmen Mardiros Mınakyan, Osmanlı sahnesine getirdiği yeniliklerle dikkat çekmişti.
Mınakyan’ın tiyatroda sahneleme anlayışını modernleştirmesi, Batı tiyatrosu ile Osmanlı kültürünü buluşturması, dönemin sanat çevrelerinde yeni bir dönemi başlatmıştı.
Ancak Nesim Ovadya İzrail’e göre, Osmanlı Ermeni sanatçılarının tiyatro tarihindeki katkıları uzun yıllar boyunca Türk tiyatrosu tarihi lehine gizlenmiş veya görmezden gelinmiştir.
GİZLENEN TARİH, YENİDEN GÖRÜNÜR KILINIYOR
İzrail, kitabında bu eksikliği gidermeyi hedefliyor:
“Mardiros Mınakyan yalnızca bir oyuncu değil, Osmanlı tiyatrosunun kuruluşunda belirleyici bir yönetmen ve kültürel köprüydü. Ancak tarih yazımı, onun gibi Ermeni sanatçıların adlarını uzun süre gölgede bıraktı.”
Kitapta, Ermenice harfli Türkçe piyes metinleri, Osmanlı’daki çok dilli tiyatro ortamı, Darülbedayi’nin kuruluş süreci ve Cumhuriyet döneminde tiyatronun dönüşümü ayrıntılı biçimde inceleniyor.
İzrail, Mınakyan’ın kumpanyasını “Osmanlı Ermeni tiyatrosunun en önemli temsilcilerinden biri” olarak tanımlıyor.
TİYATRO TARİHİNE YENİ BİR BAKIŞ
Nesim Ovadya İzrail’in bu çalışması, yalnızca bir biyografi değil; aynı zamanda Ermeni ve Türk tiyatro kültürleri arasındaki etkileşimi yeniden tartışmaya açıyor.
Tanzimat, İstibdat ve Meşrutiyet dönemlerinde tiyatronun toplumsal rolünü, sahne dilini ve sanatçılar arasındaki kültürel geçişleri ele alan eser, tiyatro tarihçiliğine yeni bir perspektif kazandırıyor.
Kitabı satın almak için tıklayın.
